Een paar weken geleden was het dan eindelijk zover: mijn meisje was veertien maanden geworden en kreeg haar BMR-vaccinatie. Nu is ze eindelijk beschermd tegen de mazelen.

Niet dat ik me nou écht zorgen maakte over een mogelijke besmetting, maar toch: de vaccinatiegraad voor deze – zeer besmettelijke – infectieziekte is ook in Nederland weer gedaald, en de mazelen waren weer rond in Europa. De WHO maakte vorige week bekend dat door de dalende vaccinatiegraad het aantal gevallen van mazelen in Europa drastisch gestegen is: het eerste half jaar van 2018 raakten 41.000 mensen besmet. 37 van hen overleden.

Mark Thiessen stelde na het lezen van dat nieuws een petitie op die nu alweer 30.000 handtekeningen heeft opgehaald. Hij wil dat vaccinatie verplicht wordt voor kinderen die naar kinderdagverblijven gaan. Na het lezen van de WHO-cijfers begon hij zich zorgen te maken. Zijn zoontje is acht maanden oud, gaat naar het kinderdagverblijf en het eerste BMR (bof, mazelen, rodehond)-vaccin krijgt hij dus zoals de meeste kinderen met 14 maanden.

Tot ongeveer zes maanden zijn baby’s beschermd door antistoffen die ze als ongeboren kind via de placenta hebben meegekregen. Tussen het einde van die zes maanden en het moment dat ze hun vaccin krijgen, kúnnen ze dus de mazelen oplopen als ze in aanraking komen met een kind dat het onder de leden heeft.

Niet ‘zomaar’ een ziekte

De mazelen is een zeer besmettelijke infectieziekte. Wanneer een ongevaccineerd kind, bijvoorbeeld op het kinderdagverblijf, in aanraking komt met een ziek kind, is de kans op besmetting 90 procent. En nee, het is niet ‘zomaar’ een kinderziekte die goed is om door te maken, zoals anti-vaxxers vaak zeggen. Eén op de duizend (van de gemelde gevallen) sterft, maar nog veel meer kinderen krijgen tijdens de mazelen allerlei andere infecties, zoals een oorinfectie of hersenvliesontsteking, en moeten in het ziekenhuis worden opgenomen.

Misschien raakt de hele discussie mij zo persoonlijk omdat ik weet hoe heftig het is als je kind ernstig ziek in het ziekenhuis terechtkomt. Mijn zoontje werd toen hij zes weken oud was opgenomen met een RS-virus, en als ik daaraan terugdenk, knijpt mijn keel nog steeds samen door het gevoel van angst en bezorgdheid. Laatst hoorde ik terwijl ik op de radio het liedje ‘Mijn zoon’ van Fresku  met de tekst ‘nog nooit zo bang geweest’. Ik moest de auto bijna aan de kant zetten, omdat de tranen me weer in de ogen sprongen.

Door die ervaring vind ik het moeilijk te begrijpen dat mensen in vage complottheorieën geloven, of dingen beweren als dat het ‘goed is voor het immuunsysteem’ om een ziekte als de mazelen te krijgen.

Laat zien: inenten is normaal

Thiessen wil de petitie aanbieden aan de politieke partijen die pleiten voor een wetswijziging waardoor kinderdagverblijven kinderen die niet worden gevaccineerd zouden kunnen weigeren. Als steuntje in de rug. En hij wil de ouders die wél vaccineren een stem geven. ‘We moeten laten zien dat het normaal is dat je je kind laat inenten. Die 90 procent die dat doet, wil ik aan het woord laten, in plaats van die 10 procent anti-vaxxers’, zegt hij tegen RTL Nieuws.

Nu denk ik niet dat 10 procent anti-vaxxer is (een deel zal ook niet vaccineren omdat ze denken dat het niet echt nodig is, bijvoorbeeld), maar inderdaad: wat is het nodig dat de mensen die hun kinderen wél laten inenten zich luid uitspreken. Want als je de reacties op berichtgeving over dit onderwerp ziet, lijkt het wel of zo’n beetje de helft van de mensen het RIVM en wetenschappers niet vertrouwt, denkt dat een kind autistisch kan worden van vaccinaties, of er zelfs door kan sterven.

#ikvaccineer

Vorige week spraken artsen op Twitter zich uit onder de hashtag #ikvaccineer. Het idee: je kunt mensen die twijfelen over wel of niet vaccineren wel met wetenschappelijke onderzoeken om de oren slaan, maar persoonlijke verhalen overtuigen wellicht meer. Artsen vertelden waarom zij hun kinderen laten inenten.

Indringende tweets leverde het op, zoals die van arts Mariska Koster. Zij schreef: ‘Ik ben arts. Mijn moeder ging bijna dood aan difterie. Haar zusje stierf aan kinkhoest. Ik kreeg als kind de bof met een volledig doof oor tot gevolg. Dus wat denk je? #Ikvaccineer mijn kinderen. Want nu is die ellende te voorkomen.’

Ook niet-artsen haakten aan, zoals Janneke de Waal die twitterde: ‘Mijn dochter van 6 maanden kreeg de mazelen -> dubbele longontsteking en aangezichtsverlamming. Ze kreeg het via kinderen die niet ingeënt waren. #ikvaccineer voor mijn kind en het uwe.’

Onzinargumenten

Indringende getuigenissen. Maar ook hier valt weer op dat de anti-vaxxers zich met onzinargumenten stevig blijven roeren. Zij plaatsen bijvoorbeeld links naar obscure sites met ‘onderzoeken’ die zouden moeten bewijzen dat vaccinaties gevaarlijk zijn, uitgevoerd door homeopaten die geld verdienen aan therapieën die de ‘verstoring’ door vaccinaties ongedaan maken. en ze doen beweringen als: ‘ja maar, als jij je kind inent hoef je toch nergens bang voor te zijn’. Twee vrouwen die twitterden over hun kinderen met mazelen, kregen zelfs te horen dat ze hun kind maar beter thuis hadden kunnen houden, want waarom breng je je kind eigenlijk naar een kinderdagverblijf? En oh ja: hadden ze ter bescherming eigenlijk wel borstvoeding gegeven?

Dat vraagt dus zeker om het nodige tegenwicht. Hoe steviger de mensen die wél hun kinderen beschermen met een vaccin van zich laten van zich horen, hoe beter. Van een vaccinatieplicht voor alle kinderen zal het wel niet komen. Maar d petitie ondertekenen kan nog steeds. Tekenen jullie mee?

Deze column is verschenen op Radar, op 30 augustus 2018.
Lees hier mijn andere Radar-columns.